Cubaan sia-sia Proton cuba tembus pasaran US suatu ketika dahulu. Akhirnya orang lain untung!

Rakyat Malaysia semestinya sudah terbiasa dengan berita mengenai hubungan kerjasama antara PROTON dan Mitsubishi Motors. Mitsubishi Motors merupakan rakan kerjasama teknikal bagi PROTON dalam era 80-an dan 90-an. Umum juga pasti tahu bahawa Proton Saga keluaran pertama negara adalah berasaskan Mitsubishi Lancer Fiore.

Namun begitu, apa yang umum tidak tahu ialah ketika era 80-an, Chrysler mempunyai 15% pegangan saham dalam syarikat Mitsubishi Motors. Tambahan lagi, Chyrsler juga telah menjual beberapa jenis model Mitsubishi termasuklah Lancer Fiore di bawah jenama Chrysler Dodge dan Plymouth di Amerika Syarikat.

Kesemua hubungan kerjasama tersebut bolehlah disimpulkan sebegini: Mitsubishi Lancer (Jepun) = Mitsubishi Colt Lancer (Eropah) = Dodge Colt (Amerika Syarikat) = Plymouth Colt (Amerika Syarikat) = Proton Saga (Malaysia, United Kingdom).

Setahun sebelum Proton Saga dilancarkan iaitu pada tahun 1985, Chrysler telah memperkenalkan model Lancer yang diubah menjadi versi Dodge Colt / Plymouth Colt di Amerika Syarikat. Kesemua kereta tersebut dibuat di Jepun namun telah diimport masuk ke Amerika Syarikat melalui Chrysler.

Terdapat tiga (3) jenis gaya kereta yang ditawarkan kepada para pembeli di Amerika Syarikat iaitu – model jenis sedan, hatchback 3 pintu  dan juga wagon 5 pintu.

Apa yang menarik ialah pasaran Proton Saga Aeroback 5 pintu hanya ada di Malaysia. Kemudian, model ini dieksport ke United Kindom, satu-satunya pasaran luar negara Proton pada ketika itu.

Model wagon Colt juga bukanlah satu model yang baru kerana model yang sama telah dijual terlebih dahulu di Jepun sebagai model Lancer Wagon dan di Eropah sebagai model Lancer Kombi.

Aktiviti rebadge model-model kereta Mitsubishi oleh Chrysler telah berhenti pada pertengahan era 90-an, iaitu era sekitar kemunculan Proton Wira. Kalau anda nak tahu, Proton Putra dikenali sebagai Dodge Colt Coupe di US.

Pada masa yang sama, negara kita pernah cuba untuk mengeksport Proton Saga yang merupakan kembar model Mitsubishi Lancer ke Amerika Syarikat.

Namun begitu, disebabkan syarikat Mitsubishi Motors telah menjual model yang sama di Amerika Syarikat melalui jenama Chyrsler, cadangan untuk mengeksport masuk Proton Saga ke Amerika Syarikat dilihat sebagai satu usaha yang sia-sia. 

Lebih menarik lagi, Perdana Menteri kita pada ketika itu yang juga merupakan pengasas PROTON, Tun Dr. Mahathir, tidak mahu menerima sebarang penolakan cadangan tersebut dan berkeras untuk meneruskan eksport Proton Saga ke Amerika Syarikat.

Oleh sebab itu, seorang ahli perniagaan di US telah mengambil peluang daripada insiden tersebut dan ‘menipu’ Tun Dr Mahathir dalam proses jual beli model Proton di US. Begitulah keseinambungan kisah di mana tidak kira sehebat mana pun anda, jangan pandang rendah terhadap penjual air liur!